Wat is gezond eten?
De meningen over gezond eten lopen sterk uiteen. Toch zien de meeste mensen gezond eten als het laten liggen van die overheerlijke diepvriespizza in de supermarkt of het niet toegeven aan de trek in snoep, koek of andere zoetigheden. Deze lekkernijen een keertje laten staan, kan zeker geen kwaad, maar ook deze voedingsmiddelen passen in een gezond voedingspatroon. In een gebalanceerde en gevarieerde voeding bestaat immers geen goed of fout, hoe heerlijk is dat?
Het gezonde voedingspatroon
Een voedingspatroon omvat alle eetgewoontes die iemand heeft en kan dus sterk variëren van persoon tot persoon. Dit is niet erg, want ieder mens en ieder lichaam is immers anders. Dit betekent dat iedereen ook andere behoeftes heeft en ieder lichaam gebaat is bij een ander soort voedingspatroon. Er bestaat dus niet een kant en klaar voedingspatroon voor een gezond dieet. Gezond eten betekent op zoek gaan naar de juiste balans in de variatie, hoeveelheden, producten van jouw voeding. Maar hoe doe je dat?
Het begint allemaal bij de manier waarop je leeft. Ben je een sportliefhebber of sta je juist liever de longen uit je lijf te schreeuwen aan de zijlijn? Ben je bouwkundige van beroep of ben je juist op kantoor te vinden? Werk en hobby’s zijn nog maar enkele factoren die van invloed zijn op jouw levensstijl. Jouw manier van leven wordt namelijk door een legio aantal dingen bepaald, zowel bewust als onbewust. Voordat je jouw eetpatroon onder de loep gaat nemen, is het verstandig om eerst naar je levensstijl te kijken. Je zult verbaasd zijn over de duidelijke samenhang tussen jouw leef- en eetpatroon.
Hoewel een gezond eetpatroon dus voor iedereen verschillend is, zijn er wel een aantal algemene voedingsmiddelen die toegevoegd of juist vermeden kunnen worden in een gezond voedingspatroon.
Een gezond eetpatroon is niet dé oplossing
Gezondheid is een van de belangrijkste dingen in het leven. Zoals velen wel weten, draagt een gezond voedingspatroon hier uiteraard aan bij, maar daarmee is nog niet alles gezegd. Het verteringsstelsel van je lichaam is net zo belangrijk. Een gezonde voeding heeft namelijk pas effect op je lichaam als het goed wordt opgenomen en omgezet. Je kunt nog zoveel gezonde voedingsproducten en -stoffen eten, maar deze stoffen moet je lichaam ook op een gezonde manier kunnen gebruiken.
Hoe je eet en in welke staat je bent als je eet, zijn enkele voorbeelden die van invloed kunnen zijn op ons verteringssysteem. Vaak zijn we hier helemaal niet bewust van, terwijl deze twee genoemde voorbeelden wel degelijk effect kunnen hebben op onze spijsvertering.
Onderzocht is dat de gemoedstoestand waarin je eet en het gedrag dat daarbij hoort, kan zorgen voor een betere of slechtere opname van voedingsstoffen. Snel eten blijkt bijvoorbeeld nadelige gevolgen te hebben, terwijl de tijd nemen voor een maaltijd de spijsvertering juist kan stimuleren. Het goed kauwen van het eten, zorgt namelijk voor een snellere vertering. Naast het eten van een voor jou gezond voedingspatroon, is het dus belangrijk om stil te staan bij je gedrag tijdens de maaltijden. Hoe voel je je op dat moment? Moet je misschien even tot rust komen en de tijd nemen om te eten?
Tips om gezond te eten
Zoals gezegd is gezond of ongezond eten niet in een hokje te plaatsen. Wat voor de één een gezond voedingsproduct is, is voor een ander misschien wel ontzettend ongezond vanwege een allergie. Ondanks dat in ieders gezonde eetpatroon andere producten passen, bestaan er wel een aantal richtlijnen voor een gevarieerde en gebalanceerde voeding:
1. Probeer nieuwe producten uit
Een van de sleutelwoorden binnen gezond eten is ‘variatie’, oftewel afwisseling. En hiermee bedoelen we natuurlijk niet het dagelijks eten van vijf verschillende soorten groenten of chocoladesmaken. Een gevarieerde voeding bevat diverse producten waarmee je dagelijks alle verschillende soorten essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt. Denk hierbij aan de koolhydraten, eiwitten, vetten, vitamines en mineralen. Elk voedingsproduct bevat een of meerdere van deze voedingsstoffen. Het is dus niet mogelijk om alle én de juiste hoeveelheden van deze essentiële stoffen binnen te krijgen door een hetzelfde product te eten. Daarnaast past bij een gezond voedingspatroon eten naar behoeften. Uit onderzoek blijkt dat door de steeds ruimer wordende keuze in producten, de mensen ook fitter worden. Variatie heeft dus een positief effect op de gezondheid!
2. Eet minder vlees
Het wordt steeds populairder: een vegetarisch of veganistisch dieet. Ondanks dat aan dit dieet ook enkele voordelen gekoppeld zijn, betekent geheel of gedeeltelijk plantaardig eten niet per definitie gezond eten. Het feit dat mensen zich vaak beter gaan voelen bij een vegetarisch of veganistisch eetpatroon, wordt veroorzaakt door de verminderde inname van vlees. De afgelopen jaren is de kwaliteit van vlees achteruit gegaan, waardoor dat ene stukje kipfilet of die lekkere hamburger steeds meer schadelijke stoffen is gaan bevatten. Vaker plantaardig eten kan dus zeker geen kwaad. Het kopen van meer biologisch eten kan ook al een goede stap zijn. Bij het produceren van biologisch eten wordt namelijk rekening gehouden met het milieu en het dierenwelzijn, waardoor er ook minder giftige en schadelijke stoffen aan de producten worden toegevoegd.
3. Wees bewust van het aantal maaltijden
Wanneer je gezond wilt eten is het aantal eetmomenten een belangrijke factor in het geheel. Het is voor een mens niet nodig 6 eetmomenten op een dag te hebben ook al wordt dit nog vaak gepredikt. Integendeel, dit zorgt voor veel fluctuatie in de bloedsuikerspiegel en heeft daardoor invloed op je levensenergie. In onze coaching sturen we mensen naar drie voedzame maaltijden op een dag. Het kan ook zijn dat we experimenteren met een tool als vasten, maar dit is niet de norm.
4. Ontwikkel een goede relatie met voeding
Gezond eten is meer dan de juiste producten kiezen en de juiste hoeveelheden voedingsstoffen binnenkrijgen. Het gaat zoals eerder gezegd ook om ons gedrag omtrent voeding en eetmomenten. Emoties kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Verdriet lokt bijvoorbeeld bij de een het eten van grote hoeveelheden uit, terwijl de ander op dat moment geen eten kan zien. Daarbij kunnen emoties ook jouw keuze van producten beïnvloeden. Op een gezonde manier eten, betekent dus ook dat je eten kunt loskoppelen van gevoelens en emoties en puur kunt zien als een levensbehoefte. Een gezond eetpatroon kan immers niet zonder de belangrijke voedingsstoffen, de juiste hoeveelheden en een bepaalde structuur.
Vraag je je wel eens af wat gezonde voeding is? Helaas bestaat er geen kant-en-klaar gezond eetpatroon voor iedereen, was het maar zo makkelijk. Maar wees niet getreurd, want daardoor kun je wel een persoonlijk en gezond eetpatroon opbouwen, passend bij jouw levenswijze en behoeften. Een gezond eetpatroon is namelijk meer dan alle essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen. Bekijk jouw eet- en leefpatroon aandachtig en spoor eventuele verbeterpunten op. Ligt de sleutel tot succes bij jou in het variëren van producten of juist in het aantal maaltijden? Ga op zoek naar jouw betekenis van gezond!