Welke soorten zout kunnen we onderscheiden?
We kunnen grofweg twee soorten zout onderscheiden. Geraffineerd tafelzout en ongeraffineerd zout. Geraffineerd zout is door middel van processen ontdaan van enkele mineralen zoals magnesium en calcium en bestaat nog alleen uit natriumchloride. De reden voor de afscheiding is het zoutgebruik door bedrijven in productieprocessen. Ongeveer 97% van het zout dat wordt geproduceerd wordt namelijk gebruik voor productieprocessen in fabrieken. Voor de werking van deze processen moeten de mineralen verwijdert worden, een voor mensen onnodige handeling. De onttrokken mineralen worden je vervolgens los verkocht in de drogisterij.
Ongeraffineerd zout is niet systematisch ontdaan van mineralen en bevat dus wel kleine hoeveelheden calcium, magnesium, zwavel, silicium en kalium. Voorbeelden hiervan zijn Keltisch zout en Himalaya zout. Het is goed mogelijk dat de smaaksensatie van ongeraffineerd zout als intenser wordt ervaren waardoor je minder hoeft te gebruiken. Dit is een voordeel gezien het feit dat de gemiddelde Nederlander teveel zout (lees: Natrium) binnen krijgt.
Hoeveel gram zout per dag?
Van nature zit er niet veel natrium in ons eten toch krijgt de man gemiddeld 9,9 gram zout binnen en de vrouw zo’n 7,5 gram gemiddeld. De richtlijn is maximaal 6 gram zout per dag. Na schatting voegt de consument zo’n 20% zelf toe aan het eten en wordt dus ongeveer 80% toegevoegd door de fabrikanten. Denk hierbij aan brood, kant-en-klaar maaltijden, voorgeproduceerde soepen, snacks bij de snackbar en kant-en-klare sauzen. Bij kaas, vlees en vis producten wordt zout vooral toegevoegd om de houdbaarheid te verlengen.
Wat wordt er aan zoutverlaging gedaan?
Gezien het risico voor de gezondheid zijn verschillende overheidsinstanties bezig met het terugdringen van zoutgehaltes in voorgeproduceerd voedsel. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit constateerde in een rapport uit 2016 dat er 10% minder zout wordt toegevoegd aan producten dan enkele jaren daarvoor. Toch is dit bij lange na niet genoeg. De fabrikanten willen de consument “laten wennen” aan de nieuwe smaak en verlagen daardoor het zoutgehalte maar mondjesmaat. Daarnaast betreft dit vooral de (product)groepen brood, kant-en-klaar, chips en conservering. Het zoutgehalte in bijvoorbeeld sauzen is na aandringen nog onveranderd getest.
Minder zout eten
Er wordt dus geadviseerd om de hoeveelheid zout te beperken tot zo’n 6 gram per dag. Dit komt ongeveer neer op 2,4 gram natrium per dag. De meeste Nederlanders zitten hierover heen. Wil je jouw zoutconsumptie minderen zorg dan dat je voorgeproduceerd voedsel zoveel mogelijk mijdt. Naast de hoge zoutgehaltes voegen fabrikanten namelijk veel andere middelen toe die ons lichaam niet ten goede komen.
Kant-en-klare maaltijden spannen vaak de kroon, maar ook brood is een bron van zout. Eet je zowel in de ochtend als in de middag brood probeer dan eens een alternatief zoals bananenbrood of een lekkere salade. Ook met sauzen verhoog je snel je zoutinname, probeer zoveel mogelijk de sauzen zelf samen te stellen. Zo heb je de hoeveelheid zout die je toevoegt zelf in de hand.
Keltisch zeezout of Himalaya zout
Alleen wanneer je deze inname verlaagd door voorgeproduceerd voedsel te mijden raden we aan om extra ongeraffineerd zout toe te voegen aan het eten of aan je water. We kiezen voor ongeraffineerd omdat, ondanks de kleine verschillen, de meeste complete vorm van zout betreft. We kunnen eindeloos debatteren over het effect van Keltisch zout of Himalaya zout op onze gezondheid, wat ons betreft kun je beter zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijk vorm blijven. Het wordt steeds duidelijker dat we als samenleving niet gezonder worden van voedsel raffinage. Laten we het voedsel daarom meer accepteren zoals we het aantreffen in de natuur.